Nationaal Plan met 21 actiepunten voor Energieopslag en Conversie
Energy Storage NL, het FME-platform voor energieopslag en -conversie, ziet met opslag van energie mogelijkheden om filevorming op elektriciteitsnetten te voorkomen. In het op 5 februari gepubliceerde Nationaal Actieplan Energieopslag staan 21 actiepunten die ervoor moeten zorgen dat opslag en conversie van energie een belangrijke rol krijgen in het energiesysteem van de toekomst.
Energy Storage NL-voorzitter Jillis Raadschelders: “De vraag naar duurzame energie zal de komende jaren explosief groeien. In 2030 bestaat ons elektriciteitsaanbod namelijk voor 80% uit zonne- en windenergie. Energieopslag en conversietechnologie zijn noodzakelijk om verzekerd te zijn van energie, ook wanneer de zon niet schijnt of wanneer het minder hard waait. Bovendien verliezen we geen duurzame energie die is opgewekt maar tijdens piekmomenten niet kan worden afgenomen. Energieopslag en conversietechnologie zijn noodzakelijk voor leveringszekerheid en duurzame energievoorziening”.
Kosteneffectieve oplossing
Energy Storage NL ziet dat de verwachte groei nu al leidt tot ongewenste situaties. Recent bleek dat zonnepanelen van een Drentse voetbalclub niet meer kunnen worden aangesloten op het net. De roep om het gehele elektriciteitsnet zo snel mogelijk te verzwaren domineert het politiek/maatschappelijke debat. FME pleit voor meer energieopslag en -conversie. Daarmee kunnen toekomstige knelpunten sneller en kosteneffectief worden opgelost. Netbeheerders moeten hun netten nu berekenen op de piekproductie van zon en wind. Door opslag toe te voegen aan het net kunnen pieken worden afgevlakt waardoor meer transportcapaciteit op het net ontstaat.
Energy Storage NL pleit er in het actieplan onder andere voor om prijsprikkels te genereren op lokaal niveau. Voor lokale energieproducenten moet het aantrekkelijker worden om het net te ontlasten door duurzame energie zelf te verbruiken of op te slaan. Netbeheerders zouden daarnaast ook bij nieuwe aansluitingen voorrang moeten kunnen verlenen aan zonne- en windparken die gebruik maken van energieopslagsystemen. Jillis Raadschelders: “De energietransitie vraagt om nieuwe, slimme oplossingen en de daarbij horende businessmodellen. Energy Storage NL verwacht van de overheid dat ze de transitie faciliteren met moderne regels. We kunnen immers geen duurzame wereld bouwen met de wetgeving uit een fossiel tijdperk.”
Nederlands ecosysteem voor energieopslag
Energy Storage NL pleit ook voor een verbreding van het innovatiebeleid op het gebied van opslag en -conversie. Energieopslag is goed gepositioneerd in de Integrale Kennis- en Innovatieagenda. Nu wordt het ook tijd om het blikveld te verbreden en onderzoek te doen naar nieuwe business- en marktmodellen. Veiligheid, circulair materiaalgebruik en standaarden verdienen meer aandacht. Het is van belang om kennis uit verschillende sectoren te combineren en zo een Nederlands ecosysteem voor energieopslag en -conversie op te bouwen. Op deze manier kan Nederland de kansen, die opslag en conversietechnologie bieden, benutten en vervolgens ook internationaal vermarkten.
Mogelijkheden energieopslag onbenut
Het volledig benutten van de mogelijkheden van energieopslag vraagt om aanpassingen in wet en -regelgeving. Een goed voorbeeld hiervan is de dubbele energiebelasting bij opslag. Op dit moment wordt zowel belasting betaald bij het laden van elektriciteit én (na ontlading) bij de uiteindelijke afnemer. Dit is een onnodige verslechtering van de businesscase voor opslag en verstoort het gelijk speelveld met andere vormen van flexibiliteit. De groei van energieopslagsystemen blijft daarom in Nederland achter.
Ook moet er wat Energy Storage NL betreft meer aandacht komen voor de rol van energieopslag en -conversie in de warmtevoorziening. Het Klimaatakkoord geeft een forse impuls aan het aardgasvrij maken van zowel de gebouwde omgeving als de industrie. De industrie moet aan de gebouwde omgeving gekoppeld worden om restwarmte beter te kunnen benutten, buffering speelt hierin een essentiële rol. Daarom moet er ook meer onderzoek gedaan worden naar het opslaan van energie in de ondergrond. Dit kan in de vorm van warmte maar bijvoorbeeld ook in de vorm van een gas (zoals waterstof). Niet alleen de technische haalbaarheid speelt hierbij een rol, maar ook de nodige aanpassingen van de wetgeving rondom mijnbouw.
De groei van energieopslag en conversie wordt op dit moment beperkt door een gebrek in richtlijnen en standaarden. In elke gemeente gelden op dit moment andere regels voor veiligheidsbeoordelingen, waardoor projecten onnodig duur of vertraagd worden. Gemeenten aan de andere kant weten nog onvoldoende waarop beoordeeld moet worden bij een vergunningsaanvraag. Zowel de opslagsector als de gemeenten worden geholpen met een uniforme aanpak.
Groei mogelijk maken
Met het Nationaal Actieplan plan wil Energy Storage NL een sterke impuls geven aan de ontwikkeling van energieopslag en -conversie in Nederland. Een dergelijke groei vraagt echter ook om voldoende gekwalificeerde technici. Er is nu al een structureel tekort aan technici en tot 2030 heeft de technologische industrie nog eens 120.000 extra werknemers nodig. De energietransitie vraagt om een meerjarige investeringsagenda voor technisch onderwijs en een flexibel onderwijssysteem voor werknemers.
Het actieplan wordt op 5 februari tijdens het Congres Energieopslag & -Distributie 2019 aangeboden aan de Directie Elektriciteit van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Daarnaast wordt het plan ook overhandigd aan de Kamerleden van de commissie Economische Zaken en Klimaat.
Actieplan Energieopslag en Conversie
Het nationaal actieplan wordt uitgebracht door het platform Energy Storage NL. FME heeft het platform Energy Storage NL opgericht om de ontwikkeling van de Nederlandse markt voor energieopslag en conversie te stimuleren en aan te jagen. Dit platform vertegenwoordigt inmiddels 65 partijen uit de Nederlandse energieopslagsector. Het nationaal actieplan energieopslag en conversie is samen met deze partijen opgesteld. Het plan bevat naast een beschrijving van de energieopslagsector in Nederland 21 actiepunten die nodig zijn om een duurzame markt voor energieopslag in Nederland te creëren.
