TenneT voert optimalisaties door om stabiliteit elektriciteitssysteem te verbeteren 

TenneT heeft tijdens een webinar op 27 mei 2025 nieuwe maatregelen en inzichten gedeeld om de stabiliteit van het Nederlandse elektriciteitssysteem te versterken en onbalansschommelingen te verminderen. Energy Storage NL pleit al langer voor o.a. een verkorting van de publicatievertraging balansdelta en een Fast Response-product (FFR) en ziet dat deze punten nu door TenneT worden overgenomen. De focus van de nieuwe maatregelen ligt daarbij op het aanpakken van operationele uitdagingen. Deze maatregelen zijn cruciaal voor een stabiel Europees energiesysteem. Voor meer details verwijzen naar we de samenvatting van het Webinar.  

Operationele uitdagingen en systeemknelpunten

• De frequentiehandhavingsdoelen worden regelmatig overschreden, met pieken tot 2 GW. Europa stelt limieten voor de maximale overschrijding. TenneT verwacht deze al voor eind 2025 te overschrijden, wat wijst op een verslechterende frequentiekwaliteit.
• Bij een activeringsbehoefte van slechts 20 MW toont de balansdelta soms al de prijs voor 100 MW, wat leidt tot inefficiënt gebruik van regelvermogen.
• Eerdere maatregelen, zoals de vertraging op de balansdelta, hebben niet geleid tot een afname van regeltoestand 2. De huidige aanpassingen kunnen in sommige gevallen zelfs leiden tot een toename van regeltoestand 2, omdat TenneT prioriteit geeft aan operationele stabiliteit boven het specifiek sturen op deze regeltoestand. 

Verkorting publicatievertraging balansdelta

Op 3 december 2024 werd de publicatie van de balansdelta vertraagd naar 5 minuten om schommelingen in regeltoestand te verminderen. Deze maatregel was onvoldoende effectief, mede door seizoensinvloeden en de toename van hernieuwbare energie. In week 27 of 28 van 2025 wordt de publicatievertraging teruggebracht naar 2 minuten om real-time correcties te vergemakkelijken. Daarnaast wordt de verversingssnelheid van balansdata verhoogd van 60 seconden naar 12 seconden. 

Toekomstige marktverbeteringen

TenneT werkt aan verdere optimalisaties om de flexibiliteit en responsiviteit van het systeem te vergroten, te weten: 

• Overschakeling van activaties per 1 MW naar 100 kW voor nauwkeurigere reacties op marktsignalen. 

• TenneT moedigt vrijwillige ramping rates tot 100% per minuut aan, en onderzoekt of een ramping rates van 1500% kan worden toegestaan. Dit zou resulteren in een Full Activation Time van 4 seconden, wat mogelijk is voor batterij systemen. 
• TenneT gaat onderzoeken of een Fast Frequency Response-product kan worden geïmplementeerd in Europees verband. De activering hoeft niet zo snel als waarbij 100% van het vermogen binnen 4 seconden geactiveerd moet worden.
• Introductie van kortere veilingen voor meer flexibiliteit. 4-uurs veilingen voor aFRR (Q4 2025) 

Vooruitblik

Met deze maatregelen streeft TenneT naar een robuuster en flexibeler elektriciteitssysteem dat beter bestand is tegen de uitdagingen van hernieuwbare energie en Europese frequentie-eisen. Stakeholders worden in september 2025 opnieuw geïnformeerd over de voortgang.