Interview met Henk Vermeer (BBB) – opslag als sleutel tegen netcongestie

De Tweede Kamerverkiezingen staan voor de deur en Energy Storage NL is benieuwd hoe energieopslag wordt meegenomen in de partijprogramma’s van verschillende politieke partijen. De aanloop naar de verkiezingen staat bij Energy Storage NL in het kader van ‘energieopslag in de politiek’. Voor deze campagne hebben we verschillende Kamerleden geïnterviewd over wat volgens hen het belang is van energieopslag in het energiesysteem. Dit keer aan het woord: Henk Vermeer, Tweede Kamerlid namens de BBB.

Wat is volgens jou de belangrijkste meerwaarde van energieopslag in het energiesysteem, op de korte én lange termijn? En hoe zie je de rol van opslag binnen het energiesysteem zelf?

Opslag is voor mij een essentieel onderdeel van het energiesysteem. We wekken nu voor een groot deel energie parttime op, terwijl de vraag fulltime is. Opslag kan helpen die mismatch op te lossen en speelt daarnaast een rol in het balanceren van het net en de prijzen, wat weer zorgt voor betaalbaarheid en leveringszekerheid. Ik vind het schandalig dat we nu windmolens en zonnepanelen uitzetten terwijl we later misschien gas- of kolencentrales moeten bijschakelen. Opslag zou juist kunnen helpen om dat te voorkomen. Daarbij ben ik van ik mening dat je opslag zo veel mogelijk lokaal moet inzetten: problemen oplossen waar ze ontstaan. Dan bespaar je investeringen in het netwerk, verlaag je de energierekening, en combineer je netcongestie-oplossingen met betaalbaarheid.

Welke rol zie je voor energieopslag in het tegengaan van netcongestie, en wordt deze potentie volgens jou momenteel voldoende benut?

Opslag kan veel betekenen voor het tegengaan van netcongestie, maar de potentie wordt nu onvoldoende benut. Er wordt te veel naar vraag- en productiekant gekeken en te weinig naar de opslagkant. Vaak komt congestie juist door export van elektriciteit, niet door stijgend verbruik. Bij opwekcongestie zou daarom bijvoorbeeld standaard een batterij, warmte- of waterstofopslag bij wind- en zonneparken moeten staan. Maar netbeheerders zien opslag nu als extra belasting voor het net, in plaats van als verlichting ervan. Dat vind ik onbegrijpelijk.

Wat is volgens jou de voornaamste reden dat de ontwikkeling en integratie van opslag in Nederland nog achterblijft?

De voornaamste reden is dat er simpelweg geen goede businesscase is voor opslag. De waarde die opslag heeft – in het balanceren van het net en het voorkomen van congestie – wordt nu niet herkend in het systeem. Sterker nog, je betaalt dubbele transportkosten, wat totaal onlogisch is. Daardoor wordt opslag financieel afgestraft in plaats van beloond. En zolang dat zo blijft, komt die ontwikkeling niet van de grond. De energietransitie is nu vooral gericht op productie van hernieuwbare energie, maar het systeem eromheen groeit niet mee. Dat betekent dat we eigenlijk geen echte systeemtransitie hebben, maar losse onderdelen die niet goed op elkaar aansluiten.

Hoe beoordeel je de huidige opslagstrategie en wat zou er volgens jou moeten verbeteren?

De huidige opslagstrategie vind ik te versnipperd en te vrijblijvend. Er wordt veel over gesproken, maar in de praktijk gebeurt er weinig. Opslag wordt vaak nog gezien als een soort extra verbruiker in plaats van als oplossing voor netcongestie en prijsschommelingen. Daardoor krijgt het geen prioriteit en ontbreekt een duidelijke richting. Wat volgens mij moet verbeteren, is dat we het probleem oplossen waar het ontstaat: dus opslag inzetten bij de opwek zelf, zodat je het netwerk niet onnodig belast en investeringen in verzwaring beperkt. Daarnaast moeten de prikkels in het systeem veranderen. Zolang opslag dubbele kosten betaalt en geen duidelijke waarde krijgt, komt er geen gezonde businesscase. De overheid moet zorgen voor heldere randvoorwaarden, minder bureaucratie rond vergunningen en meer focus op decentrale oplossingen. Pas dan kan opslag echt bijdragen aan leveringszekerheid, betaalbaarheid en stabiliteit van het energiesysteem.

Wat is er volgens jou nodig om van ‘belangrijk vinden’ naar echte prioriteit voor energieopslag te gaan?

Om van ‘belangrijk vinden’ naar echte prioriteit te gaan, is meer nodig dan mooie woorden. We moeten keuzes maken op basis van de reële energiebehoefte van onze economie en maatschappij, niet vanuit de technologie die het meest wordt gestimuleerd. Dat vraagt om een herziening van de prikkels in het systeem, zodat niet alleen productie wordt beloond, maar ook betrouwbaarheid, leveringszekerheid en netstabiliteit. Daarnaast moet er handelingsperspectief komen voor zowel industrie als burgers, omdat de energietransitie niet alleen gedragen kan worden door grote producenten. Alleen door technologieën voorrang te geven die bewezen, schoon en cruciaal zijn voor een stabiele energievoorziening, maken we de stap van retoriek naar echte prioriteit.

Wat mogen we van de BBB verwachten op het gebied van opslag in aanloop naar de verkiezingen?

BBB pleit voor het afschaffen van de SDE-subsidies vanaf 2026 en voor slimme, decentrale energiehubs. Producenten moeten verantwoordelijkheid nemen voor het beperken van duurzame stroomproductie en opslag. We investeren in onderzoek naar opschaling van alternatieven, waaronder slimme koppelingen tussen opwek, opslag en verbruik, bij voorkeur dicht bij elkaar geplaatst. Innovatie, energiebesparing en lokale initiatieven krijgen prioriteit, zodat we betaalbare en draagvlakrijke oplossingen realiseren.