Energieopslag: van pionieren naar professionaliseren

In 2018 werd in Lelystad de toen krachtigste batterij van Nederland aangesloten met een vermogen van 12 megawatt en een opslagcapaciteit van 7,5 megawatt. Dat was een indrukwekkende prestatie van pioniers zoals GIGA Storage, in een tijd waarin batterijopslag nog volledig onontgonnen terrein was.

Anno 2025 zijn de ambities geëxplodeerd. Er worden batterijen van honderden megawatts gerealiseerd – met de recente financial close van project Mufasa, met 364 megawatt vermogen en 1.457 megawattuur opslagcapaciteit, als sprekend voorbeeld. Toch is één ding in al die jaren niet fundamenteel veranderd: elk battery energy storage system (bess) is nog steeds een uniek project, vanaf nul opgebouwd.

Flinke dosis

Als brancheorganisatie horen we het overal: een batterij bouwen voelt nog altijd als nieuw. Het wiel wordt als het ware steeds weer opnieuw uitgevonden. De vragen waar een ontwikkelaar mee wordt geconfronteerd, zijn keer op keer dezelfde; grondlocatie, vergunningen en netaansluiting tot leveranciers, investeringen, markttoegang, risicoafdekking… – het zijn er minstens 12. En elk antwoord vereist maatwerk, tijd, en een flinke dosis doorzettingsvermogen.

Opschalen én standaardiseren

De vraag naar grootschalige energieopslag groeit razendsnel – en terecht. Zonder batterijen en andere vormen van energieopslag stagneert de energietransitie. Behoudens batterijen stimuleren wij ook het toepassen van andere vormen van opslag, zoals warmte, moleculen om ook voor langere periodes met energieopslag het gebrek aan hernieuwbare energie te kunnen overbruggen. Dat betekent ook dat we het ons niet meer kunnen veroorloven om elk project als ‘eenmalig’ te benaderen. We moeten opschalen én standaardiseren. Alleen dan houden we tempo met de energievraag, netcongestie en de snelheid waarmee wind- en zonne-energieprojecten worden gerealiseerd.

Terugkerende knelpunten

Daarom pleit Energy Storage NL voor een nieuwe fase in de ontwikkeling van brede energieopslag in Nederland. Een fase waarin  we versnellen door structuur aan te brengen. Waarin we op systeemniveau afspraken maken over terugkerende knelpunten. Waarin projecten niet meer starten met een blanco vel, maar met een solide raamwerk. We roepen beleidsmakers, netbeheerders, marktpartijen en financiers op om samen met ons de volgende stappen te zetten.

Concreet denken we daarbij aan:

• Transparantie en zekerheid over transportkosten voor de komende tien jaar.
• Formele erkenning van energieopslag als energieproducent – een vorm van uitgestelde productie.
• Versnelde, soepelere vergunningstrajecten zonder onnodige obstakels.
• Slimme ondersteuning voor optimizers die de marktwaarde van batterijen maximaliseren.
• Proactief locatie- en aansluitingsbeleid door netbeheerders.

De energietransitie wacht niet. Als we écht willen bijdragen aan leveringszekerheid, systeemflexibiliteit en duurzame groei, dan moeten we nú een volwassen marktstructuur bouwen. Energy Storage NL staat klaar om daarin de brug te slaan – tussen overheid, markt en techniek. Zodat energieopslag geen knelpunt meer is, maar een kernonderdeel van de toekomst.

Ruud W.M. Nijs
Lid Raad van Advies
Energy Storage NL

Deze column werd gepubliceerd in Storage Magazine mei 2025