Energy Storage NL begint een interviewreeks met haar deelnemers. Dit keer aan het woord: Carlijn Lahaye van ENERGYNEST. In dit gesprek vertelt Carlijn over de rol van ENERGYNEST binnen de opslagsector, de potentie van hoge temperatuur warmteopslag en hoe ze bijdragen aan de verduurzaming van industriële processen.
Zou je kort kunnen vertellen over de rol van ENERGYNEST binnen de energieopslagsector? Wat doen jullie zoal?
ENERGYNEST speelt een belangrijke rol in de energietransitie door innovatieve oplossingen te bieden voor de opslag van warmte op hoge temperatuur niveaus, specifiek gericht op de procesindustrie. Als je kijkt naar het totale energieverbruik in Nederland, is ongeveer 20% daarvan bestemd voor warmte in de industrie. Om de industrie te verduurzamen, moeten we daarom oplossingen vinden voor industriële warmte, en dat is precies waar ENERGYNEST zich op richt. Onze technologie stelt bedrijven in staat om duurzaam opgewekte energie op te slaan en te gebruiken wanneer dat nodig is, waardoor ze minder afhankelijk worden van fossiele brandstoffen en hun CO2 -emissies kunnen verkleinen. Dit is vooral belangrijk omdat hernieuwbare energiebronnen niet altijd voldoende beschikbaar zullen zijn, dit terwijl de vraag naar duurzame warmte zal groeien. De continuïteit van warmtevoorziening is daarom essentieel voor veel industriële processen. Onze warmteopslagsystemen slaan niet alleen overtollige energie op voor later gebruik, maar maken het ook mogelijk om restwarmte te hergebruiken die anders verloren zou gaan. Dit draagt bij aan een efficiënter en duurzamer energieverbruik.
Op welke opslagvorm is jullie technologie gericht?
ENERGYNEST richt zich specifiek op de warmteopslag voor de procesindustrie. Onze systemen zijn niet bedoeld voor stadsverwarming, maar voor toepassingen die werken met temperaturen van 130 tot 400 graden Celsius. De procesindustrieën die baat kunnen hebben bij onze oplossingen zijn onder andere de voedselindustrie, de chemische industrie, raffinaderijen, de maakindustrie, en de papierindustrie. Voorbeelden van industrieën waar we momenteel voor werken zijn chemische fabrieken, de maakindustrie, papierfabrieken, energiebedrijven en raffinaderijen.
Hoe gaat dit in zijn werk? Hoe gebruik je proceswarmte vervolgens?
In de voedselindustrie is hoge temperatuur warmte nodig voor sterilisatieprocessen. Producten moeten verhit worden tot temperaturen boven de 100 graden Celsius om bacteriën te doden en ze veilig voor consumptie te maken. Deze processen zijn energie-intensief en vereisen constante toegang tot warmte. In de chemische industrie wordt warmte gebruikt voor scheidingsprocessen waarbij chemische verbindingen worden verbroken en omgezet. Dit zijn processen die vaak plaatsvinden bij hoge temperaturen en aanzienlijke hoeveelheden energie vragen.
Traditioneel wordt deze energie geleverd door aardgas, de schoonste fossiele brandstof. Echter, omdat het verbranden van aardgas leidt tot meer CO2 in de lucht, willen wij deze processen elektrificeren met behulp van schone elektriciteit. Aangezien de beschikbaarheid van hernieuwbare energie fluctueert, is energieopslag noodzakelijk om de continuïteit van de processen te waarborgen. Onze systemen slaan elektriciteit op tijdens periodes van overvloed en leveren deze energie wanneer er een tekort is. Hierdoor kunnen bedrijven hun processen continu laten draaien op duurzame energie.
Zou je een voorbeeld kunnen geven van een project van ENERGYNEST?
Een goed voorbeeld van onze huidige initiatieven is een project bij een papierfabriek. In het productieproces van deze fabriek kan er een probleem optreden dat bekend staat als papierbreuk, wat leidt tot verlies van product bij deze fabriek en tot het afblazen van stoom van hun warmtekrachtkoppeling (WKK). Met onze oplossing kan deze stoom worden opgeslagen en hergebruikt. Daarnaast gebruikt de fabriek momenteel aardgas, maar ze willen ook graag elektrificeren. Onze technologie kan beide problemen oplossen: het hergebruiken van restwarmte en het omzetten van groene elektriciteit in warmte voor later gebruik.
Dit proces helpt de fabriek niet alleen om duurzamer te werken, maar ook om kosten te besparen. Door de restwarmte op te slaan die anders verloren zou gaan, kan de fabriek deze energie efficiënt hergebruiken. Bovendien kunnen ze groene elektriciteit omzetten in warmte op momenten dat er veel wind en zon is en elektriciteit duurder is. Dit zorgt voor een stabielere, kosteneffectievere en efficiëntere productie.
In het specifieke project bij de papierfabriek was bijna de helft van de besparingen in het proces te vinden. De fabriek lijdt minder product- en tijdverlies, omdat het proces stabieler draait en de energie snel uit de warmtebatterij kan worden gehaald. De andere helft van de besparingen kwam door het gebruik van opgeslagen elektriciteit tijdens goedkope momenten en het leveren van diensten aan de netbeheerder, zoals Automatic Frequency Restoration Reserve (AFRR). Hierbij wordt de warmtebatterij gebruikt om de frequentie van het elektriciteitsnet te stabiliseren. Dit creëert een extra inkomstenstroom voor de papierfabriek.
Hoeveel kost de installatie? En wanneer krijgen klanten het terugverdiend?
De kosten van een installatie zijn afhankelijk van de specifieke omstandigheden en toepassingen. Over het algemeen ligt de terugverdientijd tussen de 4 en 9 jaar. Dit hangt af van factoren zoals temperatuur van de benodigde proceswarmte, de toepassing, de CO2-besparing, de mogelijkheid om deel te nemen aan de onbalansmarkt, en de specifieke behoeften van het bedrijf.
Bijvoorbeeld, een bedrijf dat sterk gefocust is op CO2-besparing zal eerder geneigd zijn om te investeren in onze technologie, zelfs als de terugverdientijd langer is. Aan de andere kant, bedrijven die kunnen profiteren van het balanceren van het elektriciteitsnet met onze oplossingen, kunnen hun investering sneller terugverdienen door de extra inkomsten uit netstabiliteitsdiensten.
Het is belangrijk om te benadrukken dat de voordelen van onze oplossingen niet alleen financieel zijn. Het verminderen van de CO2-uitstoot en het bijdragen aan een duurzamer milieu zijn belangrijke drijfveren voor veel bedrijven. Onze technologie helpt bedrijven om hun duurzaamheidsdoelstellingen te realiseren.
Op welke manier zien jullie de energiemarkt bewegen? En proberen jullie daarop te reageren?
De energiemarkt is volatiel en we zien een aantal belangrijke trends en uitdagingen. De trend vanuit Europa is heel duidelijk: onze energie- en productiesystemen zullen CO2-vrij worden. Een van de recente ontwikkelingen is de aankondiging van het nieuwe kabinet om aardgas goedkoper te maken door minder belasting te heffen. Dit is een stap in de verkeerde richting voor verduurzaming, omdat het de prikkel om over te schakelen op duurzame energiebronnen vermindert. Om de energietransitie te laten slagen, moet het gebruik van fossiele brandstoffen worden afgebouwd. De verduurzaming van de industrie is daarbij cruciaal.
Dit betekent dat we oplossingen moeten bieden voor industriële warmte, zoals warmteopslag, waterstof en batterijen. Onze missie bij ENERGYNEST is om de industriële warmte te decarboniseren. We werken dagelijks met industriële partijen aan oplossingen die de industrie helpen om minder afhankelijk te worden van fossiele brandstoffen en hun CO2-uitstoot te verminderen.
Een van de grootste uitdagingen in Nederland is momenteel netcongestie. Dit betekent dat er beperkte capaciteit is om extra elektriciteit aan het net toe te voegen. Dit belemmert de elektrificatie van industriële processen, omdat bedrijven een grotere netaansluiting nodig hebben die vaak moeilijk te verkrijgen is. De doelstellingen voor 2040, waarbij 90% minder CO2 mag worden uitgestoten, komen snel dichterbij, en de industrie moet zich daarop voorbereiden. Gelukkig zien we dat steeds meer bedrijven en overheden zich bewust worden van de noodzaak om te verduurzamen, en dat er initiatieven worden genomen om deze transitie via energieopslag te ondersteunen.
ENERGYNEST zit ook in andere landen. Waarin merk je vooral het verschil met andere landen?
Het grootste verschil tussen Nederland en andere landen waarin ENERGYNEST actief is, is de netcongestie. In landen zoals België, Noord-Frankrijk en Engeland is dit probleem veel minder groot, en zijn er verschillende ondersteuningsmechanismen beschikbaar om de energietransitie te bevorderen. In Duitsland bijvoorbeeld, is de markt voor warmteopslag veel volwassener. Daar zijn we al langer actief, net als andere aanbieders van warmteopslag, waardoor er een beter begrip is van de voordelen en toepassingen van onze technologie.
In Nederland moeten we vaak nog uitleggen wat hoge temperatuur warmteopslag is en hoe het kan worden toegepast in industriële processen. De gemiddelde Nederlander denkt bij energieopslag vaak aan batterijen en bij warmteopslag aan water of stadsverwarming. Het concept van hoge temperatuur warmteopslag, specifiek voor industriële toepassingen, is relatief nieuw en onbekend. Onze uitdaging is om dit beter bekend te maken en te laten zien hoe effectief en kostenefficiënt onze oplossingen zijn.
Wat zijn jouw verwachtingen en prognoses voor ENERGYNEST in Nederland?
Hoewel ik graag projecten in Nederland zouden willen realiseren, verwacht ik dat mijn eerste project in een ander land zal plaatsvinden. Dit komt door de uitdagingen zoals netcongestie in Nederland, maar ook omdat sommige bedrijven de voorkeur geven aan bewezen technologieën en eerst een pilotfase willen doorlopen. We zijn echter niet meer in de fase van kleine pilotinstallaties, we willen direct impact maken met grootschalige projecten.
Onze huidige referenties helpen ons enorm. We hebben een installatie bij Yara, een bekende naam in Nederland. Yara beschouwt onze ThermalBattery™ als onderdeel van hun pijpleiding in plaats van een installatie, waardoor onderhoud en inspectie eenvoudig zijn. De installatie bespaart jaarlijks 12 gigawattuur aan energie. Dit soort referenties zijn goud waard, omdat ze potentiële klanten laten zien dat onze technologie betrouwbaar, robuust en effectief is.
Onze doelstelling is om in de komende jaren meerdere grootschalige projecten te realiseren, zowel in Nederland als in andere landen. We hebben sterke leads en zijn in verschillende stadia van onderhandeling met potentiële klanten. De zekerheid van subsidies zoals de SDE++ in Nederland helpt ook om projecten aantrekkelijker te maken voor zowel investeerders als de industrie.
Wat was voor ENERGYNEST de motivatie om lid te worden bij Energy Storage NL?
ENERGYNEST wil hoge temperatuur warmteopslag bekender maken en ziet Energy Storage NL als een krachtig netwerk voor lobbyen en kennisdeling. Toen wij lid werden van ESNL was de werkgroep warmteopslag net opgestart, hierin zagen wij ook onze kans om warmteopslag voor de industrie op de kaart te zetten. Een subsidie als de SDE++ krijgen we alleen voor elkaar als we met meerdere partijen met EZK en RVO in gesprek gaan, hierom zien wij ook veel waarde in het lidmaatschap.
Daarnaast hebben we ook veel waardering voor de evenementen en initiatieven, zoals het Energieopslag Event in december en de Vakbeurs Energie met de Energy Storage Day. Na zulke evenementen ontvang ik nog maanden positieve respons van mensen die ik daar gesproken heb. Nu heeft ESNL ook het Plan van Aanpak voor de verdere professionalisering van de warmtesector in Nederland geschreven en overhandigd. Het zijn stuk voor stuk goede initiatieven, ik moet zeggen dat mijn verwachtingen zijn overtroffen.
Op welke manier profiteren jullie ook van het netwerk, de stakeholders en de expertise binnen Energy Storage NL?
Het netwerk biedt naast waardevolle contacten binnen de industrie ook contacten met engineering- en adviesbureaus. Door consultants bij het netwerk te betrekken en te informeren over de verschillende soorten energieopslag, kunnen zij beter hun klanten adviseren over de passende toepassing. Samenwerken met adviesbureaus zoals BlueTerra en Royal Haskoning helpt om warmteopslag beter te integreren in hun adviezen, wat ons helpt nieuwe klanten te bereiken.
Wat vind je belangrijk om te laten zien in het artikel? Heb je nog een laatste uitbrander?
Wat wij willen laten zien is dat warmteopslag in de industrie een effectieve, flexibele en kostenefficiënte oplossing is die vandaag al kan worden geïmplementeerd. Industriële warmte kan nu al verduurzaamd worden met bewezen oplossingen.
