TenneT heeft vandaag een position paper met de titel ‘TenneT’s position on Battery Energy Storage Systems (BESS)’ gepubliceerd. Met deze paper wil de netbeheerder duidelijkheid geven aan marktpartijen over de toepassing van grote batterijen (>70 MW) op het hoofdspanningsnet.
Heroverweging standpunt energieopslag
TenneT ziet zich gedwongen om hun eerdere standpunt rondom energieopslag te heroverwegen vanwege de grote uitdagingen op korte termijn voor het hoofdspanningsnet. Zo mogen elektriciteitscentrales in 2030 geen steenkolen meer stoken, stijgt de vraag naar flexibel verbruik van elektriciteit, met name door de aanhoudende groei van energieproductie uit zon en wind en ontwikkelt het aanbod van andere flexibele vermogens zich echter vooralsnog minder snel. Zo vraagt de groei van waterstofproductie meer tijd en ook flexibele vraag (‘Demand Side Response’) is dan nog niet omvangrijk genoeg.
9 GW batterijvermogen voor systeemstabiliteit
BESS gaat volgens TenneT daarom een belangrijke rol spelen bij het handhaven van stabiliteit in het elektriciteitsnet, onder andere voor spanningshuishouding, dynamische stabiliteit, regel- en reservevermogen en redispatch). Daarnaast liet het rapport ‘Monitoring Leveringszekerheid 2022’ in januari al zien dat de leveringszekerheid vanaf 2030 afneemt. In het basisscenario werd de leveringszekerheidsnorm van 4 uur, met een half uur overschreden tot een niveau van 4,5 uur. Zoiets was nog niet eerder voorgekomen.
TenneT verwacht nu dat 9 GW aan batterijen in 2030 voldoende is om daarmee de resterende behoefte aan flexibiliteit te dekken. Om dergelijke vermogens aan batterijen aan te kunnen sluiten en effectief in te kunnen zetten is het cruciaal dat deze op de juiste locatie op het hoogspanningsnet van TenneT worden aangesloten.
Vermogenskaart energieopslag per provincie
TenneT ontwikkelt op dit moment beleid waar de netbeheerder wel en niet batterijen wil hebben. TenneT heeft in de paper alvast op hoofdlijnen enkele uitgangspunten voor batterijen, te weten: niet onder lijnen of over kabels vanwege bedrijfszekerheid en werkbaarheid, niet in de richting waar TenneT in de toekomst het (potentieel) wil uitbreiden onderstation, zo dicht mogelijk door kortere kabels, rekening houdend met gevaarveiligheid en in de buurt van wind-, zonneparken en/of industrie (productie en/of afname).
Om deze uitgangspunten verder te concretiseren heeft TenneT een vermogenskaart energieopslag per provincie ontwikkeld waarin duidelijk wordt hoeveel batterijvermogen per provincie noodzakelijk is. Gemeenten en provincies kunnen daarop, samen met marktpartijen, anticiperen om tijdig de processen voor ruimtelijke ordening en vergunningen te doorlopen. Zodat batterijopslag operationeel ingezet kan worden zodra dat nodig is, om de efficiëntie van het elektriciteitsnet te verbeteren.
Energy Storage NL: duidelijkheid is wenselijk, aanpassing transporttarieven noodzakelijk
Energy Storage NL is blij dat TenneT meer duidelijkheid geeft richting de markt over de opslagbehoefte op het hoofdspanningsnet. Daarbij geeft ESNL wel aan dat TenneT en ook andere netbeheerders haast moeten maken met het verder concretiseren van de aansluitvoorwaardes. Zoals Tennet in haar position paper laat zien, wachten nu al meer dan 200 opslagprojecten – sommigen daarvan meer dan 1 jaar – om duidelijkheid vanuit de netbeheerder. Naast duidelijkheid is ook aanpassing van de transporttarieven voor batterijen noodzakelijk. Deze transporttarieven, die door TenneT voor 2024 tot 90% worden verhoogd voor het hoofdspanningsnet, zorgen ervoor dat de ontwikkeling van batterijen voorlopig financieel onrendabel zullen zijn. ESNL roept daarom TenneT en ook de andere netbeheerders op om niet alleen duidelijkheid te verschaffen, maar ook een aanpassing door te voeren rondom de transporttarieven voor batterijen. Pas dan komt 9 GW in 2030 in zicht, aldus ESNL.
