Het vandaag verschenen CE Delft rapport ‘Beleid voor grootschalige batterijen en afnamenetcongestie’ laat zien dat grootschalige batterijen een essentiële rol spelen in Nederland om het elektriciteitsnet in balans te houden. Daarmee is een snelle uitrol van batterijen cruciaal voor het succes van de Nederlandse energietransitie. Het is dan wel belangrijk dat batterijen congestieneutraal acteren zodat bedrijven, woonwijken en scholen aangesloten kunnen worden. Daarvoor is aanvullend beleid nodig, concludeert onderzoeksbureau CE Delft in het rapport.
Voorkomen van additionele netcongestie
Batterijen worden momenteel vooral ingezet voor balanceringsdiensten in opdracht van TenneT op het hoogspanningsnet. Deze diensten zijn nodig om het elektriciteitsnet stabiel te houden, maar de energiestromen die daaruit ontstaan kunnen op regionaal en lokaal niveau onbedoeld zorgen voor extra netcongestie.
Door onder meer te sturen op de locatie, aansluitvoorwaarden en specifieke vergoedingen, kunnen deze tegengestelde effecten beperkt worden volgens CE Delft. Het rapport richt zich daarbij uitsluitend op het creëren van de juiste randvoorwaarden voor grootschalige lithium-ion batterijen met maximaal 4 uur energiecapaciteit specifiek voor afnamecongestie.
Groei energieopslag voor Nederland noodzakelijk
Het ministerie Economische Zaken en Klimaat onderstreept, in een eerste reactie op het onderzoek, de meerwaarde van grootschalige batterijen.
“Er is veel flexibiliteit nodig om het toekomstige duurzame energiesysteem in balans te houden. Grootschalige batterijen zullen de komende jaren een belangrijke rol spelen om de fluctuerende vraag én het fluctuerende aanbod (elektriciteit uit zon en wind) op elk moment met elkaar in balans te brengen. Batterijen hebben dus een belangrijke rol in een duurzaam, CO2-vrij, betaalbaar en betrouwbaar energiesysteem. CE Delft heeft ons verschillende beleidssuggesties meegegeven waardoor batterijen wél kunnen bijdragen aan een duurzaam energiesysteem zonder bij te dragen aan additionele netcongestie”.
Energy Storage NL (ESNL), de koepelorganisatie voor de Nederlandse energieopslagsector, geeft aan blij te zijn dat CE Delft de noodzaak van batterijen voor het energiesysteem en de energietransitie erkent. Wel waarschuwt ESNL voor het uitblijven van een positieve businesscase van batterijen, terwijl de noodzaak door iedereen wordt gezien.
Maarten van den Heuvel, voorzitter ESNL: “Het rapport maakt duidelijk dat op basis van de huidige businesscase max. 2 GW batterijvermogen in 2030 rendabel kan worden gerealiseerd, dit terwijl alleen al TenneT om 10 GW in 2030 vraagt. Regie vanuit de overheid is daarom noodzakelijk als we energieopslag in Nederland willen versnellen, aldus Maarten van den Heuvel.
Belang aanvullend onderzoek
Wat Energy Storage NL betreft is aanvullend onderzoek nodig om de concrete meerwaarde van batterijen in specifieke situaties rondom netcongestie te bepalen.
Maarten van den Heuvel: “Het huidige rapport kijkt uitsluitend naar de rol die huidige generatie lithium-ion batterijen spelen om afnamecongestie in Nederland te voorkomen. Wat ons betreft is juist een samenspel noodzakelijk tussen energieopslag – denk aan batterijen (lithium-ion, flow-, zoutbatterijen) maar ook warmteopslag en moleculenopslag – en overige flexibiliteitsdiensten in combinatie met netverzwaring, om uiteindelijk afnamecongestie op te lossen.
Daarbij is volgens Energy Storage NL ook verdere innovatie noodzakelijk. Zo ziet de koepelorganisatie veel meerwaarde in nieuwe technieken als flowbatterijen, zoutbatterijen en opslag van perslucht met een grotere opslagcapaciteit. Daarnaast wordt ook hard gewerkt aan het verlengen van de opslagduur van de huidige lithium-ion batterijen. Op deze manier kunnen toekomstige batterijen langer én meer energie vasthouden waardoor ze nog belangrijker worden in het actief oplossen van netcongestie.
Het gehele CE Delft rapport is hier terug te lezen.
